Viêm amidan – một căn bệnh phổ biến và dễ gây nhiều biến chứng nếu không được điều trị kịp thời. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể nhận biết được bệnh, do đó khi có dấu hiệu nghi ngờ thì thăm khám va điều trị là phương pháp tốt để phòng ngừa bệnh lý. Cùng Bệnh viện Đa khoa Bưu Điện tìm hiểu và cập nhật ngay những điều cần biết về phẫu thuật cắt Amidan ngay bài viết dưới đây.
NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ PHẪU THUẬT CẮT AMIDAN
Tại sao cần phải phẫu thuật cắt Amidan?
- Viêm Amidan thường xuyên hoặc lặp đi lặp lại (≥4 lần/năm).
- Viêm Amidan gây biến chứng tại chỗ (viêm tấy, áp xe quanh Amidan), cơ quan lân cận (viêm họng, viêm mũi xoang, viêm tai giữa, viêm thanh quản) hay các cơ quan ở xa (thấp tim,viêm cầu thận, viêm khớp).
- Ngưng thở khi ngủ, khó nuốt, khó thở, ảnh hưởng phát âm vì Amidan quá to.
- Amidan có nhiều ngóc ngách gây hôi miệng hoặc nghi ngờ ác tính.
Bác sĩ Nhân và cộng sự trong một ca phẫu thuật cắt Amidan tại phòng mổ
Bệnh viện Đa khoa Bưu Điện.
Cuộc mổ bao gồm những gì?
- Phẫu thuật được thực hiện dưới sự gây mê nội khí quản trong thời gian ngắn. Bác sĩ phẫu thuật cắt amiđan và cầm máu.
- Bệnh nhân sẽ thức dậy trong phòng hồi sức sau mổ và được các điều dưỡng sẽ theo dõi chặt chẽ tình trạng cơ thể. Bệnh nhân thường được truyền dịch để bù nước và điện giải sau mổ.
Điều gì sẽ xảy ra khi trở lại bệnh phòng?
- Bệnh nhân được khuyên nghỉ ngơi trên giường vì có thể cảm thấy buồn ngủ do tác dụng của thuốc gây mê còn tồn đọng.
- Nhân viên điều dưỡng sẽ tiếp tục theo dõi tình trạng của bệnh nhân và quản lý thuốc.
- Bệnh nhân được khuyến khích bắt đầu uống nước (uống lúc đầu) và xây dựng một chế độ ăn nhẹ ngay khi khả thi. Điều này rất quan trọng vì hành động nuốt và nhai thức ăn góp phần làm giảm đau, làm sạch hố amidan và giúp ngăn ngừa nhiễm trùng.
Chế độ chăm sóc bệnh nhân sau cắt amidan như thế nào?
- Đặt bệnh nhân nằm nghiêng hoặc ngửa, không gối đầu và xoay mặt về một bên. Không khạc, không nuốt nước bọt, đùn (lùa) nước bọt ra ngoài vào giấy thấm đặt dưới khóe miệng.
- Thời gian theo dõi chảy máu trong vòng 12 ngày. Đặc biệt là ngày thứ 1 và ngày thứ 7 sau cắt amidan (Thời điểm bắt đầu bong tróc giả mạc phủ hố amidan).
Chế độ ăn sau phẫu thuật cắt Amidan
- Sau khi cắt khoảng 24h đến 48h: Bệnh nhân ở thời điểm này nên ăn những loại thức ăn lỏng như cháo lỏng, ăn súp, uống sữa, uống nước ép trái cây không có tính acid.
- Sau 2- 3 ngày: Lúc này bệnh nhân có thể tiếp tục ăn cháo, súp hoặc bổ xung thêm cơm với các loại thức ăn mềm, rau củ quả mềm như: Cà rốt, khoai tây, chuối chín, bí đỏ…
- Sau 4-5 ngày: Thời gian này hầu như vết thương đã gần lành hẳn, vẫn ưu tiên các loại thực phẩm mềm như rau củ quả, nên hạn chế thịt bò, trứng luộc vì có thể làm vết thương lâu lành hơn.
- Từ ngày 7 trở đi: Bệnh nhân có thể ăn uống bình thường trở lại, tuy nhiên nếu còn cảm giác đau họng thì nên nhai kỹ trước khi nuốt.
- Chú ý tới một số loại thực phẩm có hại cho quá trình hồi phục nên tránh xa như: Thức ăn cay nóng, đồ ăn chiên dầu mỡ, nhiều gia vị. Cũng nên hạn chế các loại đồ uống chứa chất kích thích như rượu, bia, cà phê, hay đồ uống chứa nhiều chất acid.
Chế độ sinh hoạt sau cắt amidan như thế nào là hợp lý?
- Nghỉ ngơi trong hai tuần. Tránh hoạt động vất vả và vận hành máy móc hạng nặng trong thời gian này.
- Ngày 1: Nằm tại giường, nơi thoáng mát, đủ ánh sáng, có người chăm sóc (tốt nhất nằm tại phòng săn sóc hậu phẫu của bệnh viện), nói nhỏ.
- Ngày 2 – ngày 10: Đi lại, nói chuyện và lao động nhẹ tại nhà hoặc văn phòng. Không nên đi đường xa, đường gồ ghề bằng phương tiện thô sơ và không đi máy bay. Không hò hét, chạy nhảy và hoạt động gắng sức khác dưới trời nắng nóng.
- Tắm rửa với nước ấm. Súc miệng, chải răng sau mỗi bữa ăn với kem đánh răng và nước mát.
- Không cố khạc khi vướng họng để tránh bong giả mạc
- Ngừng hoặc giảm hút thuốc vì thuốc lá ảnh hưởng đến khả năng chữa lành của cơ thể. Cụ thể là khói thuốc làm khô niêm mạc họng miệng và giết các vi khuẩn có lợi dẫn đến nhiễm trùng.
- Tránh đến những nơi đông người hoặc bụi bặm và tránh tiếp xúc với những người bị ho hoặc cảm lạnh.
- Bất kỳ chảy máu thường nào đều là một dấu hiệu nhiễm trùng và sẽ yêu cầu đánh giá và điều trị khẩn cấp.
- Uống thuốc theo toa và tái khám đúng hẹn.
Một số triệu chứng thường làm bệnh nhân lo lắng
- Những mảng màu trắng hoặc xám xuất hiện ở hố Amidan, đây là một phần của quá trình lành bệnh và sẽ bong ra ở ngày thứ tư đến ngày thứ tám sau khi phẫu thuật.
- Đau hoặc khó chịu ở họng có thể kéo dài khoảng hai tuần và thường nhiều hơn vào buổi sáng.
- Đau tai cũng khá phổ biến do sự chi phối của dây thần kinh thiệt hầu.
ThS.BS. Lê Đức Thành Nhân
